Idea powstania stowarzyszenia pojawiła się jesienią 2005 roku po udanej wyprawie do Smoleńska i Katynia młodzieży dwóch poznańskich szkół: V Liceum Ogólnokształcącego im. Klaudyny Potockiej oraz Gimnazjum Dębinka. Pierwsza ze szkół miała już za sobą szerokie kontakty ze szkołami na  Wschodzie (m.in. w Moskwie, Mińsku, Wilnie i Sankt Petersburgu).

Szczególnie jednak ważna okazała się współpraca liceum z Rodziną Katyńską i – niestrudzonym w poszukiwaniu porozumienia i współpracy ze strona rosyjską – Wincentym Dowojną. V LO podjęło się realizacji projektu „Pamięć przeszłości szansą na przyszłość” i udział w nim zaproponowało Ogólnokształcącej Szkole nr 8 w Smoleńsku. Działania dotyczyły historii obu narodów i krajów – takie ustalenia przyjęto i realizowano podczas wyjazdu w 2005 roku młodzieży polskiej do Smoleńska i Katynia. Przedsięwzięciu temu patronował wiceprezydent Poznania Maciej Frankiewicz oraz wicemer Smoleńska Paweł Szwed. Żadna dotychczasowa współpraca nie miała tak uroczystej inauguracji i żadna też nie miała tak wielkiego znaczenia, bowiem uczniowie dwóch poznańskich szkół zostali zaproszeni nie tylko przez młodzież smoleńskiej szkoły, ale brali także udział w uroczystościach Dni Smoleńska oraz Zlotu Młodzieży Szkół Partnerskich z Europy. Najważniejszym jednak wydarzeniem i przeżyciem dla młodzieży było przybycie na Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu. Udział w mszy świętej specjalnie odprawionej dla naszej grupy przez ojca Ptolemeusza, polskiego franciszkanina ze Smoleńska, zapalenie zniczy pod tabliczkami zamordowanych Wielkopolan, składanie kwiatów i bicie dzwonu z podziemia – wszystko to sprawiło, iż dla młodzieży było to przeżycie niezwykle głębokie. Tym cenniejsze, że o pomordowanych oficerach pamiętają też uczniowie smoleńskiej szkoły, którzy przyjeżdżają tam ze swoimi nauczycielami, by zapalić znicze lub świeczki.

Wyjazd poznańskiej młodzieży do Katynia pokazał, jak ważne jest utrwalanie pamięci o narodowej przeszłości, ale też jak można trwale budować normalne kontakty między młodymi ludźmi, którzy szanując przeszłość chcą budować przyszłość.

Niebawem okazało się, iż szkół, które nawiązały kontakty z miejscowościami leżącymi nieopodal innych miejsc martyrologii Polaków na Wschodzie jest więcej, więc uznaliśmy, iż winniśmy się stowarzyszyć i koordynować nasze działania. I tak wiosną 2006 roku grupa założycielska zarejestrowała w sądzie Stowarzyszenie Współpracy ze Wschodem MEMORAMUS. Ideą naszej działalności jest ocalanie pamięci o losach Polaków na Wschodzie w latach II wojny światowej, ale także wzajemne kontakty młodych ludzi z Polski i krajów byłego Związku Radzieckiego. Stowarzyszenie utworzyli członkowie poznańskiej Rodziny Katyńskiej, Sybiraków oraz dyrektorzy, nauczyciele i uczniowie siedmiu poznańskich szkół. Prezesem MEMORAMUSA, a przede wszystkim inspiratorem naszej działalności jest Wincenty Dowojna, syn zamordowanego w Katyniu oficera WP. Zamierzeniem naszym był wówczas coroczny wyjazd grupy wielkopolskiej młodzieży do Katynia, jako symbolu największej ofiary narodu polskiego na Wschodzie. To zamierzenie udaje się nam realizować z powodzeniem, bowiem w tym roku odbył się czwarty już Marsz Pamięci w Katyniu. Drugim obszarem działalności są stałe kontakty młodzieży z członkami Rodziny Katyńskiej i Związku Sybiraków; w ten sposób kształtuje się więź i szacunek dla pokolenia ludzi najokrutniej doświadczonych przez totalitaryzm sowiecki.